Bối cảnh Trận_Kolín

Ngày 18 tháng 4 năm 1757, vua Phổ Friedrich II mang 115.000 đại quân tràn vào vùng Böhmen (Áo) nhằm loại Áo ra khỏi vòng chiến trước khi họ có thể hiệp lực với Pháp tấn công Phổ. Friedrich đánh bại quân chủ lực Áo do vương công Karl xứ Lothringen chỉ huy trong trận kịch chiến trước cổng thành Praha vào ngày 6 tháng 5, nhưng do Praha quá lớn nên Friedrich không thể chiếm ngay mà đành phải tiến hành vây hãm thành phố với hy vọng cư dân và "tàn binh bại tướng" ở đây sẽ sớm khuất phục. Phải mất gần 1 tháng thì quân Phổ mới đem được công thành pháo từ Sachsen đến cửa ngõ Praha, và trong khoảng thời gian đó, nữ hoàng Áo Maria Theresia kiên quyết thuyết phục Pháp không từ bỏ cuộc chiến cho đến khi Áo đoạt lại được Schlesien. Từ ngày 29 tháng 5, các khẩu đội Phổ ra sức bắn phá Praha trong vòng 5 ngày nhưng suốt 5 ngày nhưng thành phố vẫn không đầu hàng.[2]

Trong khi quân Phổ đang bận vây Praha, 15.000 quân Áo bị cắt rời khỏi Praha trong trận đánh trước đã rút xuống phía nam và trở thành bộ phận nòng cốt của đạo quân cứu viện ở miền đông Böhmen do thống chế Leopold Joseph von Daun thống lĩnh. Do coi nhẹ Daun nên Friedrich II chỉ sai Quận công xứ Bevern chia 19.000 đi dò la và hãm đánh Daun nếu cần thiết.[5] Đến đầu tháng 6, các lực lượng rải rác ở Böhmen và một số tỉnh nội địa cùng với lính Sachsen đào ngũ khỏi quân đội Phổ đã quy tụ dưới cờ Daun, nâng cao quân số của ông lên khoảng 53.500[2]–55.000 người[3]. Bevern liên tục cầu viện Friedrich và được nhà vua chi viện thêm 6.000 binh sĩ. Đến ngày 12 tháng 6, sau khi nhận chỉ thị trực tiếp của chính phủ Áo, Daun bắt đầu tiến quân về Praha. Tình hình đó thúc đẩy Friedrich kéo 10.000 quân về mạn đông vào ngày 13 tháng 6 và hội quân với Bevern vào ngày hôm sau, nâng quân số của ông lên 35.000 người. Trong khi Friedrich nghỉ quân thay vì định hình cục diện chiến thuật theo hướng có lợi cho mình, Daun ráo riết xây dựng 1 trận tuyến phòng thủ vững chắc phía tây thị trấn Kolín, trên 1 dãy đồi quen thuộc với các cuộc diễn tập của quân đội Áo thời bình. Ông bài trí quân 2 cánh trên 1 địa hình cao khó tiếp cận từ đằng trước, và cánh trái của ông lại còn được yểm trợ bởi 1 chuỗi sông hồ. Ở trung tâm trận tuyến - nơi có ít chướng ngại vật tự nhiên nhất, Daun triển khai bộ binh tinh nhuệ nhất cùng với chủ lực của 19.000 kỵ binh dưới quyền ông.[2][5]

Mặc dù các toán kỵ binh tuần tiễu không cung cấp được thông tin chính xác nào về đội hình và dự định của quân Áo, Friedrich vẫn tin rằng lực lượng bộ binh thiện chiến của ông có thể đánh đuổi quân địch ra khỏi bất kỳ 1 vị trí phòng thủ được lựa chọn và chuẩn bị tốt nào. Quân đội Phổ nhổ trại vào lúc 6h sáng ngày 18. Do thiếu bản đồ và thông tin trinh sát, Friedrich phải trèo lên hết tòa nhà này đến tòa nhà khác để khảo sát trận địa quân Áo. Dựa trên những gì ông thấy và không thấy, nhà vua quyết định hành quân ngang chính diện quân Áo, rồi tấn công cánh phải ở bất cứ nơi nào có địa hình dốc thoải giúp dễ tiếp cận đối phương. Theo kế hoạch do Friedrich soạn thảo, thiếu tướng Johann von Hülsen sẽ dẫn 7 tiểu đoàn tiên phong băng qua cao lộ nằm song song với chính diện quân Áo cho đến khi tới làng Krzeczhorz, rồi quay sang phải, chiếm các đồi sau làng vào vị trí đối diện với sườn "hổng" của quân Áo ở phía tây. Thêm 9 tiểu đoàn nữa dưới sự điều khiển của tướng Joachim von Tresckow sẽ tiến theo hỗ trợ lực lượng của Hülsen. Sau khi hình thành trận tuyến kế bên và đằng sau các đơn vị tiên phong, phần còn lại của lực lượng bộ binh sẽ được giữ lại một thời gian rồi mới tiếp bước Hülsen và Tresckow. Trong khi đó, vài trăm khối thiết kỵ binh và long kỵ binh sẽ được triển khai sau lưng quân chủ lực để khai thác đòn hợp vây được trù định trước. Đồng thời, Friedrich giao cho trung tướng Hans Joachim von Ziethen cầm 50 khối khinh kỵ binh yểm trợ sườn trái của đoàn quân. Các sử gia vẫn chưa thể đồng thuận liệu Friedrich định thực hiện chiến thuật "đội hình nghiêng" mà ông áp dụng rất thành công ở Leuthen gần 6 tháng sau hay là định đánh vu hồi theo kiểu truyền thống.[2]

Tài liệu tham khảo

WikiPedia: Trận_Kolín //tools.wmflabs.org/geohack/geohack.php?language=v... http://books.google.com.vn/books?ei=qPZtTdevONDJcb... http://books.google.com.vn/books?id=NfwNAAAAQAAJ&p... http://books.google.com.vn/books?id=abPUKDlNmRsC&p... http://books.google.com.vn/books?id=iS4vE33il3gC&p... http://books.google.com.vn/books?id=mY-CaPwcxBEC&d... https://books.google.com.au/books?id=lc8EMD0JYUAC&... https://books.google.com.vn/books?id=9IGYcIkA3yAC&... https://books.google.com.vn/books?id=AakuAgAAQBAJ&... https://books.google.com.vn/books?id=WvpiFTmWnaQC&...